De eerste 100 dagen van Astrid Nienhuis

Onze regio is een stukje Nederland om echt van te houden

In de periode in Landsmeer heeft Astrid Nienhuis geleerd dat hoge bomen veel wind kunnen vangen, maar ook dat de aanhouder wint. Na een roerige start in Landsmeer heeft ze zich als burge­meester daar zeer populair gemaakt onder de inwoners. Na een periode van ruim 6 jaar was zij toe aan een nieuwe uitdaging. Astrid wil zich graag verder ontwikkelen in het ambt in een gemeente die vernieuwend en innovatief is en nieuws­gierig naar de nieuwe rol van het openbaar bestuur in de relatie tot haar inwoners. Heemstede past prima in die ambitie.

Met haar verleden als officier van justitie en haar ervaringen binnen het openbaar bestuur, kijkt ze uit naar haar rol als burgemeester in het door haar zo geliefde en mooie Kennemerland. Het stukje Nederland dat ze al zo goed kende en waar de combinatie van eeuwen­oude historie en een gezonde vernieuwings­drang een niet te weerstane aantrekkings­kracht op haar hebben uitgeoefend. ‘Er zit hier zoveel potentie, daar wil je deel vanuit maken.’

Die ervaring en drive maakt dat ze in totaal 17 mannen en 16 andere vrouwelijke sollicitanten achter zich liet. Wakker geworden op de eerste ochtend in Heemstede keek ze uit over het groen. De vogeltjes tjilpten er tierig op los. Ze was thuis.

Ontwikkelingen

In gemeente­land zijn er nogal wat verschuivingen zichtbaar. Niet alleen de tendens dat zich steeds meer vrouwen melden voor het ambt, maar ook de veranderende verhoudingen tussen bestuur en inwoners en de trend van samen­werkende gemeenten. Astrid heeft op deze thema’s een duidelijke mening.

Astrid: ‘Ik stimuleer graag vrouwen actief te worden binnen het openbaar bestuur. Het gaat me dan niet zozeer over de man/vrouw discussie, maar wel over de dynamiek en de verandering die met diver­siteit gepaard gaan; de ratio achter die keuze. Het aantal vrouwelijke burgemeesters (21%, red) loopt achter, maar het percen­tage geeft zelfs nog een wat vertekend beeld. Als we ook kijken naar het aantal inwoners die de vrouwelijke collega’s vertegen­woordigen is het verschil nog groter. Gelet op de boeiende ontwikkelingen in gemeente­land ontstaat ruimte om te experi­menteren. Het is een tijd­perk waarbij ook zeker behoefte is aan vrouwen. Ik hoop dat meer vrouwen de sprong durven wagen die ik gemaakt heb. Heemstede geeft daarin alvast het goede voorbeeld, zowel in de Raad als in het College.

Dichtbij de mensen

‘De eerste 100 dagen van mijn ambts­termijn heb ik vooral gebruikt om te kijken en luisteren. Ik heb een eerste indruk gekregen van de inwoners en de gemeen­schap en ik denk dat een deel van hen mij een beetje heeft leren kennen. Ik hou er van dicht bij de mensen te staan. Ik hoop dat inwoners initiatieven ontplooien op terreinen die zij belangrijk vinden en de gemeente wil deze graag onder­steunen. Inwoners mogen niet alleen meedenken maar ook meedoen. Dat was ook één van de drijfveren om juist hier burge­meester te willen worden. Initiatieven als het Havenlab, waarbij inwoners zelf een inrichtings­plan hebben gemaakt voor de haven, daar kan ik echt van genieten’.

‘Heel veel jaren geleden bepaalde de gemeente wat het beste was voor haar inwoners. Die tijd ligt nu ver achter ons. Inwoners zelf kennen hun buren en hun wijk het beste. Zij weten wat er speelt, wat nodig is en waar de opgaven liggen, bijvoorbeeld op thema’s als leefbaar­heid, woning­bouw, zorg, recreatie. Zij ervaren immers dagelijks wat de knel­punten zijn en zien waar de kansen liggen. In de gemeente zijn inwoners (ervarings)deskundig. Het zou zonde zijn geen gebruik te maken van die deskundigheid. Tijdens de recente verkiezingen hebben alle partijen te kennen gegeven participatie van inwoners, maatschappe­lijke instellingen en onder­nemers belangrijk te vinden. Het politieke klimaat in Heemstede lijkt dan ook rijp voor een volgende stap om de samen­werking tussen gemeen­schap en gemeente verder uit te bouwen.’

Rol van Heemstede in de regio

Astrid ziet ook kansen voor Heemstede in de samenwerking in de regio en de Metropool Regio Amsterdam. ‘De gemeenten hebben er de afgelopen jaren veel taken bijgekregen, zoals die in het sociaal domein. Heemstede werkt op diverse terreinen ambtelijk samen met Bloemendaal. Zo’n samenwerking vermindert de kwetsbaarheid en komt vooral de kwaliteit van dienstverlening ten goede. De komende jaren wordt steeds meer gevraagd van de gemeenten, bijvoorbeeld op het terrein van duurzaam­heid en klimaat, de omgevings­wet en onder­mijning. De impact en complexi­teit van deze onder­werpen vergen nauwe samen­werking in de regio, een zekere bestuurlijke behendig­heid, maar ook daad­krachtig en door­tastend optreden zijn dan onont­beerlijk.’ Des­gevraagd zegt Astrid over bestuurlijke fusie: ‘Dat is geen doel op zich. Elke taak heeft zijn ideale schaal. Eén ideale schaal voor alles bestaat niet. Door ambtelijke samen­werking en regionaal samen optrekken op belangrijke thema’s op basis van een gezamen­lijke visie op de regio lijkt bestuurlijke fusie in Heemstede ook niet nood­zakelijk. Immers, groter is zeker niet altijd beter. Een aantrekkelijke werk­gever zijn, de beste mensen aan je weten te binden en deze inzetten op de juiste taken, is dat wel.’

Zoektocht naar je eigen identiteit

Het is boeiend om op verschillende manieren naar Heemstede te kijken. Het is een warm kloppend groen hart van Zuid-Kennemerland, waar iedereen prachtig kan wonen, winkelen en recreëren. Heemstede maakt ook deel uit van de Metropool Regio Amsterdam, een regio met een sterke aantrekkings­kracht. Het merk ‘Amsterdam’ is inter­nationaal bekend. Wat kan dit gegeven voor Heemstede betekenen en wat kan Heemstede bijdragen aan de regio? Samen met de andere gemeenten in Kennemerland is in 2014 een visie ontwikkeld, waarin de parels en krachten van deze regio zijn beschreven, bijvoor­beeld de land­goederen, het strand, de haven, de diversiteit van dorpen, zelfs tot zware industrie in de IJmond en de logistieke hub van Schiphol aan toe. Samen optrekken vanuit Kennemerland kan ons verder helpen op thema’s als mobiliteit, klimaat en duurzaam­heid, woning­bouw en recreatie en toerisme.

Astrid: ‘Feit is dat Amsterdam over­verhit raakt, zowel qua wonen als qua toerisme, werk en evenementen. Dat is ook merkbaar in Heemstede. Steeds meer mensen willen in deze regio wonen en brengen hier hun vrije tijd door. Wat kunnen we daarin betekenen als regio en vooral hoe zorgen we ervoor dat we niet door ontwikke­lingen worden overvallen maar daar zelf op sturen? Daar liggen kansen voor Kennemerland. Uitdagingen genoeg dus’.

Blik op de toekomst

Tot nu toe is het stil gebleven rond het stok­paardje van Astrid, openbare orde en veiligheid. Ook op dit vlak heeft zij vanuit haar achter­grond als officier van justitie een even heldere als nuchtere visie. ‘De samen­leving verandert in een rap tempo. Inwoners willen meer zeggen­schap over hun omgeving. Dat geldt ook voor een onderwerp als veiligheid. Bovendien: inwoners weten veel meer dan overheids­instanties. Gemeente, politie en Openbaar Ministerie zijn als overheids­instanties mede­verantwoordelijk voor die veiligheid. En de gemeenten kunnen door de uit­breiding van taken en bevoegd­heden een steeds belangrijkere rol spelen op dit thema. Vraag is hoe we als overheden veel meer kunnen aansluiten bij wat de gemeen­schap weet en nodig vindt. Hoe kunnen wij als over­heid de signalen beter en sneller opvangen? Welke uitdagingen en kansen zien inwoners om de veilig­heid te verbeteren? En hoe kunnen we de expertise en netwerk in de gemeen­schap beter onder­steunen in het realiseren van de oplossing? Want veiligheid is al lang niet meer iets van de overheid alleen. De nationali­sering van politie, wijze van financiering van het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak alsook de nieuwste privacy­wetgeving kunnen struikel­blokken zijn. Hoe voorkomen we dat? En welk signaal geven we daarover af aan de wetgever? Hoe zorgen we ervoor dat we inzoomen op de concrete vraag uit de samen­leving en echte oplossingen bieden? Daarover zou ik graag met inwoners in gesprek gaan, samen met de partners uit het veiligheids­veld. Een andere aanpak vergt omdenken, maar ik ben ervan overtuigd dat dat de veiligheid ten goede komt’

Oproep

Als klap op de vuurpijl herhaalt Astrid de oproep aan alle inwoners om met initia­tieven en ideeën te komen. Ze ziet dat als een oprechte uitnodiging want de tijd dat de overheid bepaalt wat de gemeen­schap nodig heeft, is voorbij. ‘Inwoners weten vaak heel goed wat zij belangrijk vinden en gemeenten onder­steunen daar graag bij. Zo kunnen inwoners, maatschappe­lijke instellingen, onder­nemers en gemeenten samen optrekken om gewenste ontwikke­lingen te realiseren. Dat vraagt een andere houding van de gemeente. Heemstede heeft al laten zien dat te kunnen en de ambitie uitgesproken om daar verder in te ontwikkelen. Daarom is het ook een feest om hier burgemeester te mogen zijn. Samen kunnen we ontdekken en experi­menteren, soms met vallen en opstaan. Die verdere verkenning, daar verheug ik mij op.’