Het CIOS is een begrip als je hebt over het opleiden voor de wereld van sport en bewegen. In 1948 begon het CIOS in Overveen als eerste opleiding voor sportleiders in Nederland. Inmiddels biedt het Nova College CIOS Haarlem Hoofddorp vier mbo-opleidingen Sport en Bewegen. De nieuwste opleiding is gericht op sport, bewegen en gezondheid. Een opleiding voor ambassadeurs van vitaliteit: de motor achter onze lichamelijke en mentale kracht. Bovendien staat er een nieuwe cross-over op stapel: een opleiding gericht op vitaliteit van kinderen.
Van goed naar excellent
In haar bijna 75-jarige bestaan is het bestaansrecht van het CIOS onveranderd groot. Misschien wel groter dan ooit. Waar bij de oprichting het doel werd geformuleerd de Nederlandse bevolking meer in beweging te brengen voor een gezonder en vitaler leven, is die missie alleen maar urgenter geworden. Steeds meer mensen hebben een zittend beroep, eten minder gezond en door internet kunnen we steeds meer met een muisklik of swipe op afstand regelen met steeds minder lichamelijke inspanning. Tel daarbij op dat we steeds ouder worden, dan kom je tot de slotsom dat vitaliteit hoger op de agenda moet: zo niet bovenaan. Dit is de rode draad van een gesprek met CIOS-directeur Hans Gootjes en docenten Gonny Farley en Evelien Martens. Hierin vertellen zij dat het CIOS een kwaliteitsslag maakt van goed naar excellent onderwijs om impact te creëren op de maatschappij waar het gaat om vitaliteit.
Het van nature laten inslijten van gezond gedrag is erg effectief, daar heb je je hele leven iets aan.
Van sportleider tot vitaliteits-coach
Gonny Farley, zelf afgestudeerd aan CIOS Overveen en ruim 30 jaar docent bij het CIOS, ziet de toekomstmogelijkheden voor afgestudeerden groeien: ‘Het opleiden van studenten tot excellente ambassadeurs van vitaliteit is onze kerntaak. Omdat we veel aspecten van gezondheid hebben geïntegreerd in onze opleidingen zijn onze studenten breed inzetbaar. Uiteraard blijft sport en bewegen een belangrijke basis voor vitaliteit in onze opleidingen, maar in onze visie horen juist ook onderwerpen als voeding, sportmassage, anatomie en trainingskunde daarbij. Dat zijn allemaal vaste onderdelen van ons lesprogramma bij Sport, Bewegen en Gezondheid (SBG) in Hoofddorp.’
Hans beaamt dat CIOS-professionals op steeds meer plekken aan de slag kunnen: ‘Onze opleidingen Sport en Bewegen in Haarlem leiden vooral op voor een toekomst bij sportorganisaties. Denk aan sportleiders, trainers, instructeurs en coaches bij sportverenigingen, in fitnessscholen, zwembaden, bij buitensportbedrijven, in het buurtsportwerk, skischolen, etc. Wie verder wil studeren, kan doorstromen naar het hbo, bijvoorbeeld de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO). Bij de CIOS-opleiding SBG leggen we nog meer dan in Haarlem het accent op sport en bewegen gericht op een gezonde leefstijl.’ Gonny vult aan: ‘Onze studenten in Hoofddorp zijn de personal trainers en leefstijlcoaches.
Vitaliteit is de schakel
Vitaliteit kan gezien worden als de broncode voor gezondheid. Hans Gootjes is klip en klaar als het gaat om vitaliteit: ‘Gezondheid heeft met veel verschillende aspecten te maken: niet alleen fysiek, maar ook je mentale en sociale welbevinden heeft invloed op hoe vitaal je in het leven staat. Dat leren we onze studenten zowel in theorie als in de praktijk, op school en tijdens de stages in werkveld.’ Evelien vult daar direct op aan: ‘Wij leren zelf ook steeds bij als onderdeel van het excellente onderwijs dat we nastreven. Onze docenten gebruiken steeds meer wetenschappelijke modellen en vertalen die naar concreet lesaanbod. Door onze selectie en ervaring weten we zowel specialisten op te leiden als breed inzetbare generalisten.’
Excellentieprogramma
Voor CIOS-studenten die de lat voor zichzelf nóg hoger willen leggen en hun opleiding een extra boost willen geven, biedt CIOS Haarlem Hoofddorp een excellentieprogramma. In dit programma volgen zij een jaar lang extra gastcolleges over onderwerpen als feedback geven, breinkunde, psychologie en coaching. Zij doen extra praktijkopdrachten en bezoeken bijzondere sportbedrijven. Het programma vindt grotendeels plaats op de plekwaar het ooit allemaal begon: Duinlust in Overveen. ‘Eigenlijk moet vitaliteit in de titel van het nieuwe regeerakkoord staan’, betoogt Hans. Hij vervolgt: ‘Daar waar vitaliteit sowieso van belang is voor een gezonde samenleving, wordt dit nog eens uitvergroot in tijden van corona. Enerzijds omdat sport en bewegen een bijdrage levert aan het weerstandsvermogen. Anderzijds omdat sport gewoon hartstikke leuk is. Het is niet voor niets dat miljoenen Nederlanders hunkeren om weer sportief actief te kunnen zijn na alle beperkingen vanwege COVID-19. Onze CIOS-professionals zijn bij uitstek geschikt om op beide vlakken van betekenis te zijn.’
Nieuwe cross-over opleiding
Dat het CIOS continu zoekt naar nieuwe manieren om haar gedachtengoed te laten landen in de maatschappij, blijkt uit de recente samenwerking met de collega’s van Nova College Welzijn in Hoofddorp. Samen ontwikkelen zij de nieuwe cross-over opleiding Medewerker kinderopvang, onderwijs en bewegen. Een driejarige mbo 4-opleiding voor wie sportief is en wil leren werken met kinderen van 0 – 13 jaar. Daarin leren studenten creatief, sportief en flexibel inspelen op de wensen en behoeften van de kinderen in de kinderopvang, buitenschoolse opvang en het basisonderwijs. Van deze ‘vitaliteitscoaches’ leren kinderen van jongs af aan op een speelse manier wat een gezonde leefstijl inhoudt. Evelien onderstreept hoe belangrijk dat is: ‘Een gezonde, vitale leefstijl is vanzelfsprekend als je daarmee van jongs af aan in aanraking komt. Daar heb je je leven lang profijt en plezier van.
Vitaler dan ooit
Bij het CIOS gaat het al bijna driekwart eeuw om het vitaal houden van lichaam en geest. Ook van het CIOS zelf dat in 2023 precies 75 jaar bestaat. Het CIOS is uitgegroeid van één opleiding op één locatie is naar meerdere opleidingen in Haarlem en Hoofddorp en onderdeel van het Nova College. Hans: ‘Ik ben trots op ons team van bevlogen en betrokken collega’s, die zich dagelijks inspannen om de studenten, ieder op zijn of haar eigen niveau, uit te dagen het beste uit zichzelf te halen.’
